Sunday, February 6, 2011

گیاهی که بمب‌ را بو می‌کشد و زرد می‌شود




دانشمندان با دستکاری ژنتیکی گیاه تنباکو، بمب‌یابی درست کرده‌اند که مواد منفجره را بو می‌کشد و تغییر رنگ می‌دهد. دقت این گیاهان از سگ هم بالاتر است،‌ فقط در حال حاضر در عمل کمی کند هستند.
درست مثل فیلم‌های علمی- تخیلی است. فرودگاهی را تصور کنید که پر از گیاه است، ‌حتی شبیه به یک جنگل. گیاهان بو می‌کشند و تشخیص می‌دهند که آیا مسافرین مواد منفجره با خود دارند یا نه. البته گیاهان قرار نیست پارس کنند یا هر صدای دیگری شبیه بوق داشته باشند. آن‌ها با وجود بوی مواد منفجره تغییر رنگ می‌دهند.
فکر می‌کنید ممکن است؟ به گزارش نیوساینتیست،‌جان مدفورد و گروهش از دانشگاه ایالت کلرادو معتقدند که روزی این سناریو به واقعیت می‌پیوندد.


گروه مدفورد در مطالعه جدید خود در گیاهان تنباکو و گوش موشی (با اسم علمی ارابیدوپسیس تالیانا)‌ به نحوی تغییر ایجاد کرده‌ا‌ند که این گیاهان با تشخیص تمرکز مواد منفجره در هوای اطرافشان،‌ از رنگ سبز به زرد تغییر رنگ می‌دهند. آن‌ها با استفاده از یک برنامه رایانه‌ای،‌ گیرنده‌های پروتئینی این گیاهان را دستکاری کردند تا این گیرنده‌ها نسبت به ماده تی.ان.تی واکنش نشان بدهند. بنابراین وقتی گیاه با بوی مواد منفجره مواجه می‌شود، مولکول‌های تی.ان.تی به گیرنده‌های موجود در بافت گیاه می‌چسبند و باعث می‌شوند که برگ‌ها رنگ سبز خود را از دست بدهند.
در حال حاضر واکنش نشان دادن این گیاهان چندین ساعت طول می‌کشد، با این حال به گفته محققین 100 بار حساس‌تر و دقیق‌تر از علائمی است که بینی سگ دریافت می‌کند. اما برای این که این گیاهان در عمل مورد استفاده قرار گیرند،‌ باید سرعتشان به چند ثانیه یا در نهایت چند دقیقه برسد.
شاید سرمایه‌ای که وزارت دفاع و امنیت در اختیار گروه دانشگاه کلرادو قرار می‌دهد، بتواند این هدف را به حقیقت نزدیک نماید. خانم مدفورد که سرپرستی این مطالعات را برعهده دارد،‌ در این باره می‌گوید:‌ «من برای این گیاهان دو کاربرد بسیار خوب می‌بینم. اول پیدا کردن آلاینده‌های محیطی و دوم استفاده برای اهداف امنیتی. برای مردم عادی هم این گیاهان می‌توانند مفید باشند؛ چون می‌توانند به آن‌ها نشان بدهند آبی که استفاده می‌کنند یا هوایی که نفس می‌کشند، پاک هست یا نه.»